ΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

                        ΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Συχνά ακούμε παιδάκια να ζητάνε "νελό" αντί για "νερό" ή να απαιτούν να πάνε στη "φάλασσα" αντί για την "θάλασσα" και μαμάδες να παραπονιούνται ότι τα παιδιά τους δεν μιλάνε σωστά. Όταν λοιπόν ένα παιδί αντιμετωπίζει τέτοιες δυσκολίες σε ηλικία που θα έπρεπε αυτές να έχουν ξεπεραστεί μιλάμε για Αρθρωτικές και Φωνολογικές Διαταραχές. Πρόκειται για δυσκολίες στην κατανόηση, επεξεργασία και απόδοση των ήχων του φωνολογικού συστήματος της γλώσσας. Κατ' επέκταση δημιουργούνται προβλήματα στο λόγο, με την μορφή δυσκατάληπτης  ομιλίας. Η αρθρωτίκη διαταραχή σχετίζεται με τη δυσκολία στη σωστή παραγωγή και διαμόρφωση του ήχου. Συχνά αρθρωτικά λάθη είναι ρ ως λ, σ ως θ κτλ.

Σε ένα παιδί η φωνολογική διαταραχή σχετίζεται με δυσκολία στην παραγωγή ήχων όταν χρησιμοποιούνται μέσα σε μια λέξη, οι οποίοι μεμονωμένα μπορεί να προφέρονται σωστά πχ το παιδί να προφέρει το σ αλλά στη λέξη στόμα να λέει τόμα.

Έτσι λοιπόν παρατηρούνται οι παρακάτω φωνολογικές διεργασίες

• αντικαταστάσεις φωνημάτων φέλω αντί για θέλω
• πτώση φωνήματος πέλο αντί για καπέλο 
• πτώση τελικού συμφώνου παππού αντί για παππούς 
• αναδιπλασιασμός τουτάλι αντί για κουτάλι 
• εναρμονίσεις λουλούρι αντί για κουλούρι 
• απλοποιήσεις βιβίο αντί για βιβλίο 
• μεταθέσεις και μετακινήσεις βλιβίο αντί για βιβλίο 

Σύμφωνα με σχετικές έρευνες οι κυριότερες αιτίες της φωνολογικής διαταραχής είναι

• κληρονομικότητα
• μερική απώλεια ακοής
• δυσκολία της ακουστικής αντίληψης, διάκρισης και επεξεργασίας των ήχων
• συναισθηματική ανωριμότητα
• ελλιπή ερεθίσματα που παρέχονται από το περιβάλλον 

Σε περίπτωση που το παιδί σας εμφανίσει κάποια από τις προαναφερθείσες δυσκολίες συνίσταται λογοθεραπευτική παρέμβαση. Ο λογοθεραπευτής χρησιμοποιεί εικόνες, αντικείμενα και βέβαια το διάλογο με το παιδί. Η παρέμβαση έχει ως στόχο αρχικά την αξιολόγηση και την εκτίμηση των φωνολογικών λαθών. Στη συνέχεια στοχεύει στην ενίσχυση της φωνιμικής επίγνωσης. Μέσω της αποκατάστασης επιτυγχάνεται και το να μην δημιουργηθούν νέες δυσκολίες για το παιδί, αφού συχνά παρατηρήται  σε παιδιά με τέτοιες δυσκολίες να προσπαθούν να αποφύγουν τις λέξεις που τα δυσκολεύουν.

Τέλος πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώιμη λογοθεραπευτική παρέμβαση μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη αποκατάσταση των Αρθρωτικών και Φωνολογικών Δυσκολιών που εμφανίζονται στο παιδί.